Jednym z istotnych czynników dla stanu upraw jest określenie odczynu gleby, choć znaczna część ogrodników bagatelizuje tą czynność to jest niezwykle ważna. Obok nasłonecznienia, poziomu wód gruntowych, struktury i przepuszczalności podłoża to jakość gleby jest najważniejszym kryterium decydującym o procesie wegetacyjnym roślin.
Znaczna część ziemi w Polsce ma odczyn kwaśny, w zależności od planowanych upraw oraz wymagań warzyw i owoców dobrze jak ziemia ma optymalnie dopasowane pH, zawartość konkretnych składników mineralnych oraz ilość wartości odżywczych. Wtedy etapy rozwojowe przebiegają znacznie szybciej, niż w podłożach do których roślina nie jest przyzwyczajona. Tunele foliowe optymalizują uprawy, tworząc swoisty mikroklimat, chronią rośliny przed czynnikami pogodowymi oraz zachowują wilgotność pod osłoną. O zaletach pisaliśmy w „Dlaczego warto mieć tunel foliowy„. Aby plantacja przebiegała w pełni sprawnie a plon był obfity, dobrze jest zaplanować każde działanie mające na celu podniesienie jakości produkcji roślinnej oraz pielęgnować ziemię.
Czym jest odczyn gleby?
Skala pH rozpościera się od cyfry 0 a kończy na 14, im bliżej zera tym gleba bardziej kwaśna. Odczyn to stężenie jonów wodorowych do wodorotlenowych, większość nawożeń i oprysków zmienia pH gleby a ich późniejsze dostosowanie pod uprawy wymaga szeregu działań korygujących.
pH gleby określa jakie rośliny korzystnie będą rosnąc w takim podłożu. Rośliny kwasolubne rosnące na w ziemi zasadowej będą znacznie wolniej dojrzewać, wolniej zakwitać oraz jest duża szansa na to że nie wytworzą owoców. A rośliny lubiące ziemie zasadowe obumrą w ziemi kwaśnej. Dlatego zaleca się poznać wymogi warzyw i owoców wobec podłoża..
Nawet pomimo starannej pielęgnacji i korzystnych zabiegów agrotechnicznych, większość działań ogrodniczych nie będzie skuteczna o ile odczyn i pH będą na innym poziomie niż predysponowanym. Tak samo w przypadku dostępu do składników odżywczych, warzywa i owoce mają do nich dostęp wtedy gdy gleba spełnia ich wymagania.
Mamy trzy odczyny gleby:
- kwaśne
- obojętne
- zasadowe
Każdy z odczynów charakteryzuje się konkretnymi wartościami pH:
- Bardzo kwaśne gleby pH < 4,5
- Kwaśne: pH od 4,4 do 5,5
- Lekko kwaśne: pH od 5,5 – 6,5
- Obojętne: pH od 6,6 – 7,2
- Zasadowe: pH powyżej 7,2
Każda z gleby ma swoje charakterystyczne właściwości, tak więc gleby o niskim pH wstrzymują rozwój roślin, zaś w zasadowych szybko przebiegają procesy rozkładu materii organicznej. Każda roślina ma predyspozycje względem gleby, optymalne spełnienie tych kryteriów pomaga w wytworzeniu odpowiednich warunków fitosanitarnych i wegetacyjnych.
Badanie odczynu i ph gleby
Zapoznanie się z pH oraz odczynem przed siewem i sadzeniem, sprawi że rośliny oraz plon będą okazałe. Zaczynanie pracy bez zapoznania się z właściwością podłoża, może doprowadzić spowolnienia wzrostu, niezawiązywania się kwiatostanów a w przypadku niektórych roślin do ich obumierania.
Po przebadaniu próbki ziemi, można później skorygować glebę do optymalnych warunków. Jej zakwaszanie lub odkwaszanie przeprowadza się za pomocą odpowiednich nawozów.
Sposoby na zbadanie pH gleby
Precyzyjne określenie pH oraz odczynu określa się za pomocą specjalistycznych badań. Wartości wskażą jakie zabiegi należy przeprowadzić przed wysiewem i nasadzeniem, aby stworzyć roślinom sprzyjające warunki glebowe.
Na rynku dostępny jest szeroki asortyment przyrządów do rozpoznawania podłoża, do tego jest szereg firm prywatnych i państwowych które oferują takie usługi. W większości takie badanie opiera się na dwóch metodach:
- Potencjometryczna – po wprowadzeniu do ziemi czujnika, miernik wskazuje właściwości gleby.
- Kalorymetryczna – papierki lakmusowe zanurzone w odczynie wskazują parametry gleby, a ich rozpoznanie porównuje się na podstawie szablonu.
Badanie odczynu i pH gleby przeprowadza się co roku, jest to rutynowa czynność. Po sezonie uprawowym i nawożeniu ziemia ulega zmianom nie tylko pod względem struktury, zawartości próchnicy oraz wartości odżywczych. Zmienia się również kwasowość podłoża a co z tym idzie należy przeprowadzić prace korygujące w celu uzyskania odpowiedniej jakości gleby pod planowane uprawy. Dbałość o ten aspekt sprawi że otrzymamy rośliny bardziej wartościowe, intensywnie zabarwione i w pełni rozwinięte.
